Σκηνή Β΄

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ 

ΦΑΙΔΡΑ, Μαρίνα Τσβετάγιεβα (μετάφραση-απόδοση: Ρανελέ-Ριζίκοβα)

Ranele · Β Σκηνή, Φαίδρα (μτφρ. Ρανελέ - Ριζίκοβα)

ΣΚΗΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ 

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΙΚΟΥ 

 

(Η άρρωστη Φαίδρα περικυκλωμένη από τις βάγιες της) 

Μια από τις βάγιες 

Ακούω της παραμάνας περπατησιά.  

Παραμάνα (μπαίνοντας) 

Κοιμάται η κυρά;  

Βάγιες (η μια μετά την άλλη) 

- Επιτέλους σαν να βρήκε λίγη ηρεμιά. 

- Αρρώστια άγνωστη, βαριά.  

  Φερμένη από μακριά.                                     

- Ανάμεσα στον ύπνο και στο ξύπνιο παραμιλά. 

- Μιλάει ακατάληπτα, μπερδεύει τα μυαλά. 

  Ζεστό της δίνεις – κρύο αποζητά. 

  Της φέρνεις κρύο – για ζεστό παρακαλά. 

  Της πας πετσέτα αχνιστή και μαλακιά - 

  την κεφαλή της πέρα δώθε στριφογυρνά. 

- Με τα ρούχα σκέτο βάσανο κανείς τραβά. 

  Μια παγώνει, μια αναρριγά. 

  Μια κουκουλώνεται, μια τα πετά! 

  Θαρρεί πως λαμπαδιάζει το παλάτι 

  άμα δει φωτιά. 

  Άμα την καλύψεις πάλι,  

  θαρρεί πως πνίγεται μες στην απόκοσμη τη σκοτεινιά. 

-Το φως την πανιάζει,  

  το σκοτάδι την τρομάζει. 

  Και τα ματάκια της –  

  κάλλιο να μην τα δεις! 

  Πιότερο απ΄τα χεράκια της, 

  λυπάσαι τα ματάκια της. 

  Κράτα της πισθάγκωνα τα χέρια,  

  μη γίνουνε μαχαίρια. 

  Πιότερο απ΄τα ματάκια της,  

  λυπάσαι τα χεράκια της. 

  Όλην ώρα τα κρατάς,  

  όλην ώρα τα πονάς! 

  Αναρωτιέσαι ψιθυριστά,  

  αν είναι στου θανάτου αγκαλιά. 

  Παραμιλάει φωναχτά,  

  είναι να σφίγγεις με τις απαλάμες τα αφτιά. 

  Δεν ορίζει τον εαυτό της πια,  

  στον τάφο με το ένα πόδι της πατά. 

  Μες στο παραμιλητό της μιλά  

  όλο για άλογα και λόγγα σκοτεινά. 

 

Παραμάνα 

Γνωρίζω τούτη τη θερμασιά – 

γνωρίζω και τη γιατρειά. 

Άμα δε μάθω το μυστικό, 

δεν πιάνει το γιατρικό. 

Φέρνω τούτα τα βοτάνια.  

Γυρεύοντάς τα,  

έλιωσα τα σανδάλια 

σε απόκρημνα ακρογιάλια.  

 

Βάγιες 

Όλην ώρα ζητά ένα άλογο γοργό. 

Τα μάγουλά της ψήνονται στον πυρετό! 

Τα χέρια της δε βρίσκουν τον αναπαμό! 

 

Φαίδρα 

Άκου, άκου τον καλπασμό!  

 

Παραμάνα 

Ακούς της καρδιάς σου τον χτύπο λαχανιαστό. 

Κοιμήσου, των χυμών μου θρέμμα ακριβό! 

 

Απ΄την Αθήνα έπλεε απ΄τη χαρά μεστή, 

όλο λαχτάρα και ενθουσιασμοί  – 

έβιαζε τους ναύτες να τραβούν αδιάκοπα κουπί - 

το πλοίο παραλίγο μες στο κύμα να χαθεί! 

 

Μόλις είδε το δρυμό, ενθουσιάστηκε η κυρά. 

Και δως του του αγριοκάτσικου χοροπηδητά,  

του λαγού χαρούμενα τρεχαλητά! 

Κυνηγώντας την μες στα λόγγα τα σκιερά 

τα ποδάρια μας γίνανε μαύρα χάλια, 

τα πλεμόνια μας – σμπαράλια. 

Και να σου: απ΄το δάσος γύρισε αλλαγμένη η κυρά.  

 

Φαίδρα 

Σου λέω: της μυρτιάς το κλαδί είναι ψηλό. 

Σς! Άκου, άκου τον καλπασμό!  

 

Παραμάνα 

Ακούς της καρδιάς σου τον χτύπο λαχανιαστό. 

Να τη ρωτήσω δεν έχω θάρρητα πολλά: 

τι την βρήκε μες στο δάσος μακριά; 

Μη την λαχτάρησαν τίποτα κακούργοι ληστές; 

Μα το περιδέραιο  

έμεινε στο λαιμό ακέραιο. 

Μη την τρόμαξε κάνα θεριό με δοντάρες φριχτές; 

Μα το ρουχαλάκι  

θα΄χε γίνει ράκη. 

Μην δε έχασε το δαχτυλίδι από τις κινήσεις απλωτές; 

Μα νάτο το δαχτυλίδι –  

το γαμήλιο στολίδι! 

Τίποτε δικό της δεν άφηκε μες στου δάσους τη δροσιά, 

Εξόν την ψυχή της και τα μάγουλα της τα ροδαλά.   

 

Θεραπαινίδες 

 -Θα άκουσε του δάσους τα ψιθυρίσματα 

  των φύλλων τα σιγανά, λιανά θροΐσματα. 

-Ή θα γεύτηκε τους καρπούς φαρμακωμένους, 

  από τις βοτανούδες απαγορευμένους. 

-Ή θα ζαλίστηκε απ΄των λουλουδιών τη μυρωδιά, 

  που φέρνουν τη θερμασιά. 

-Ή θα της έλειψαν τα χείλη του βασιλιά, 

  που βρίσκεται τόσον καιρό μακριά. 

 

Φαίδρα 

Τα μηνίγγια σφυροκοπούν με απονιά! 

Οι παρειές πλημμυρούν τα δάκρυα καυτά! 

Παγώστε τα δάκρυα καυτά! 

Σταματήστε επιτέλους τα σφυριά! 

 

Θεραπαινίδες 

Όλην ώρα κοπανιέται! 

Όλην ώρα τυραννιέται!  

Να κάμνεις σχέδια ενάντια στις βουλές του ριζικού 

Είναι σαν να ράβεις ρούχο στα μέτρα τ΄ αλλουνού. 

Του βασιλιά η επιστροφή δεν παίρνει άλλη αναβολή. 

Η ψυχή της παντού πονεί! 

Τον καλεί, τον εκλιπαρεί. 

Ο βασιλιάς όπου να΄ναι θα φανεί, 

έχε πίστη - οι θεοί είναι σπλαχνικοί - 

όπου να΄ναι έρχεται από τον πόντο το μενεξελί. 

 

Φαίδρα 

Όχι, όχι, απ΄το δάσος να φανεί. 

Πλησιάζει, πλησιάζει ο καλπασμός! 

Της μυρτιάς λυγίζει κάτω ο κορμός! 

Τεντώσου, πετσί, να στάξουν οι χυμοί! 

 

Τροφός – Παραμάνα 

Ο δικός σου ίππος –  

της λαβωμένης καρδιάς ο χτύπος. 

Μες στα στήθη παγιδευμένος  

καλπάζει αφηνιασμένος. 

Καταραμένη να΄ναι η ώρα 

που αφήσαμε την πόλη της Αθήνας. 

Τρισκατάρατη να ΄ναι η ώρα 

που πατήσαμε το χώμα της Τροιζήνας. 

Εδώ ανοίκειοι, αλλότριοι θεοί  

μήτε με θυμίαμα γίνονται καλοί. 

Τάχα ποια η χρεία  

να βρεθούμε στην Τροιζήνα,  

να στερηθούμε τα οικεία; 

Ας καλούσε το γιο του στην Αθήνα, 

εκεί ας του προσέφερνε φιλοξενία. 

Λίγο το κακό εκεί, 

εδώ τρία κακά μαζί. 

Μήτε κει έχει του πουλιού το γάλα, 

όμως εκεί οι θεοί μας είναι οικείοι τα μάλα. 

 

Φαίδρα 

Μες στο δάσος υψώνεται ο κορμός. 

Στον κορμό κρέμεται ο βαρύς καρπός. 

Λικνίζεται ο καρπός, λυγίζει ο κορμός. 

 

Παραμάνα 

Της λαβωμένης καρδιάς ο σπαραγμός. 

   

Θεραπαινίδες 

Αρρώστια άγνωστη, πρωτοϊδωμένη. 

 

Παραμάνα 

Μέσα απ΄το δάσος φερμένη. 

Στο μυαλό - ο κορμός και ο καλπασμός. 

Μη ραΐσει ο κορμός. Τι σόι καρπός;  

Μην είναι ο δικός της συλλογισμός;  

Και ο καλπασμός; Πού κολλάει ο καλπασμός;  

 

Φαίδρα 

Καθώς με προσπερνάς με καλπασμό,  

επί ξύλου κρεμάμενη, θα σου υποκλιθώ.  

Βαρύς ο καρπός για εκείνον τον κορμό, 

αβάσταχτος και ο καημός!  

 

Παραμάνα 

Μήτε κορμός μήτε κλωνί - 

μια σκέψη τριβελίζει το καυκί    

σαν σφήνα καρφωτή.  

Το αίμα με το μυαλό,  

έχουν τσακωθεί.  

Το ένα με το άλλο της μισό,  

καμιά δεν έχουν επαφή. 

Ο κορμός με της πονεμένης καρδιάς χυμό, 

έχουν εντελώς αποξενωθεί. 

Πασίγνωστη η ανημποριά 

σαν ιστορία παλιά … 

 

Μια από τις θεραπαινίδες 

 Να μηνύσουμε τον παραγιό; 

- Πολύ σκληρός!   

- Άκαρδος νεαρός! 

 

Φαίδρα 

Τέλειωσε ο καλπασμός! 

Κόπηκε ο κορμός! 

Από τι στέκεστε  όλες τριγύρω σιωπηλά; 

Πού είμαι; Ποια είμαι; Τι είμαι; 

Από τι φαντάζουν όλα μυστήρια και θολά; 

Ποια είμαι; Τι είμαι; Ποιανού είμαι; 

Και γιατί τα μαλλιά μου είναι ανακατεμένα και λυτά;  

 

Παραμάνα 

Λύθηκαν στον ύπνο ανήσυχο και αβαθή. 

 

Φαίδρα 

Γιατί έχω ξεγυμνωθεί; 

 

Παραμάνα 

Δεν είσαι δα καμπούρα – καμιά ντροπή. 

 

Φαίδρα 

Φαίνεστε κομμένες, 

εντελώς χαμένες! 

 

Θεραπαινίδες 

Είμαστε για τη ζωή σου φοβισμένες, 

απ΄τον καημό ξενυχτισμένες 

που όλη νύχτα η δική σου η ψυχή  

παραδερνόταν ανάμεσα στο θάνατο και τη ζωή.  

 

Φαίδρα 

Ο πυρετός  λύνει τη μιλιά – 

έχω πει κάτι μες στη θερμασιά; 

 

Παραμάνα 

Χαζομάρες ένα σωρό. 

 

Φαίδρα 

Έχω ονομάσει κάποιον  μες στο παραμιλητό;  

(Προς τις θεραπαινίδες) 

Ξαφνικά οι μακρύγλωσσες κουρούνες θαλασσινές 

έχουν γίνει σφίγγες σιωπηλές; 

 

Θεραπαινίδες 

Μίλαγες, κυρά, 

μα όλο ακατάληπτα, θολά,  

σκέψη σκοτεινή,  

άβυσσος η ψυχή… 

Κάποιους ονομάτισες, κυρά, 

δίχως να το συγκρατήσουν τα δικά μας τα μυαλά. 

Τρέχει το νερό στ΄αυλάκι, 

πού να πιάσεις το λαβράκι! 

Ένας θεός ξέρει για ποιον μιλούσες, 

ένας θεός ξέρει τι μονολογούσες… 

Καινούρια η θερμασιά. 

 

Παραμάνα 

Μπα, παμπάλαιη η ανημποριά  

κι από μας τις ίδιες πιο παλιά,  

μπρος της στέκουμε σαν νεογνά, 

αμείλικτη σε κάθε εποχή, 

ξεκινά πριν γεννηθεί 

η καινούρια ζωή, 

του ανθρώπου φέρνει τη συμφορά, 

κι όμως δίχως αυτή  

θα έσβηνε ολότελα και παντοτινά 

η ανθρώπινη γενιά! 

Δε θα φύτρωνε ο άνθρωπος επί της γης 

άμα απ΄τα ουράνια δεν θα κατέβαινε τούτη η δύναμις. 

(Προς τις θεραπαινίδες)  

Είναι νωρίς να το μάθετε εσείς. 

Άντε να χαρείτε την ξεγνοιασιά, 

όσο είστε άδολα και δροσερά. 

Θα μείνω εγώ να βαυκαλίσω την κυρά 

με ιστορίες και αφηγήσεις απ΄ τα παλιά.  

Συμφωνείς, κόρη μου γλυκιά; 

 

Φαίδρα  

Νένα, συμφωνώ κι εγώ φυσικά. 

(Οι θεραπαινίδες φεύγουν) 

 

 Παραμάνα 

Θα αρχινήσω την ιστόρησή μου από μακριά: 

κακορίζικες όλες οι γυναίκες στη δική σας τη γενιά,  

ανάλογη και η δόξα που τους πρέπει στα χρόνια τα κατοπινά… 

Η Πασιφάη έστερξε το κτήνος το λευκό.  

Σιχάθηκε τον βασιλιά, αγάπησε ένα θεριό. 

Μήλο κάτω απ΄τη μηλιά, 

το αίμα της μητέρας στις φλέβες σου κυλά! 

Ο άνδρας σου την Αριάδνη, την αδερφή σου ακριβή,  

μες στον ύπνο του την έδωκε στο θεό ως αμοιβή. 

Στην Αριάδνη δυο φορές είσαι αδερφή - 

κοινούς γονιούς και κοινό άνδρα έχετε μαζί.  

Μόνο που δεν  της βγήκε σε καλό:  

αγάπαγε το θνητό, 

δεν έστερξε το θεό: 

με τον πρώτο –πάθος, 

με τον άλλο – δέος μην κάνει κάνα λάθος. 

 

Φαίδρα 

Πώς να συγκριθώ  

με την ισόθεη αδερφή μου εγώ η θνητή; 

 

Παραμάνα 

Της ίδιας μάνας θυγατέρες, 

του ίδιου άντρα ομόκλινες γυναίκες  - 

της Πασιφάης κόρες δύστυχες. 

Ο δικός σου περνούσε ένα χρόνο την Αριάδνη τη θεϊκή. 

Πόσο θα γινόταν άραγε τώρα η δική σου αδελφή; -  

Για πες; - Πόσων χρονών είναι ο βασιλιάς;  

Άμα στον Όλυμπο δεν της πρόσφεραν το δώρο της αθανασιάς, 

θα ζύγωνε στην ηλικία της γριάς … 

 

Φαίδρα 

Δείχνει γύρω στα σαράντα. 

 

Παραμάνα 

Πολύ πιο πάνω από τα σαράντα. 

Μην έχει πατημένα τα πενήντα. 

Νιώθεις τάχα ευτυχισμένη με το βασιλιά 

που έχει όψη γέροντα;   

Μην καταφεύγεις στην ψευτιά. 

Λέγε την αλήθεια, Φαίδρα! 

 

Φαίδρα 

Δεν έχει χρεία την προβατίνα ο ποιμήν, 

δίχως ποιμένα όμως η προβατίνα είναι μηδέν. 

 

Παραμάνα 

Φαίδρα, έχει την ηλικία του πατρός! 

Πού ακούστηκε ο πατήρ να γίνεται γαμπρός! 

 

Φαίδρα 

Θεριεύει ο πλάτανος δίχως κισσό: 

ο κισσός  όμως πεθαίνει δίχως πλάτανο γερό! 

 

Παραμάνα 

Φαίδρα, δεν αγαπάς αυτόν. 

 

Φαίδρα 

Νένα, τον αγαπώ. 

 

Παραμάνα 

Τι χαΐρι από το βυζί γαλακτερό!  

Όταν μια τέτοια μορφονιά  

ένα ερείπιο ορκίζεται  πως αγαπά; 

Αρνούμαι να το ακούσω αυτό ξανά.  

Σώπα, καλή μου, μου πληγώνεις τ΄αφτιά!  

 

Φαίδρα 

Είναι ή δεν είναι για μένα άντρας τελικά; 

 

Παραμάνα 

Τρίξτε, κοκαλάκια μου πονεμένα, 

είναι άντρας, μα όχι μόνο για σένα: 

Μέτρα στα δάχτυλα - πρώτα της Αριάδνης - 

ύστερα της Αντιόπης,  

τώρα της Φαίδρας, αύριο αλληνής … 

Τι χαΐρι να σας βυζαίνει κανείς! 

Νερό γίνηκε το αίμα της Πασιφάης, 

το αίμα της ανομολόγητης οργής!  

Μόνο δικός σου άντρας - αυτό θαρρείς; 

Μπα! Σου΄ρθε σαν κληρονομιά της αδερφής 

και είναι χήρος, Φαίδρα, να χαρείς! 

Να αναρωτηθεί μπορεί η καθεμιά και ο καθείς: 

Τι βρήκες τάχα στον απαρηγόρητο χήρο της ισόθεης σου αδερφής; 

Διότι στην Αριάδνη ανήκει από τότε και στο εξής. 

Καλή μου, ρώτα τον Μορφέα να πειστείς - 

ακόμα θρηνεί την απώλεια της παλιάς του μνηστής. 

Αν σε ήθελε κοντά, 

δε θα σ΄έστελνε μακριά  

στου γιου του τη φωλιά.   

Φαίδρα, δεν αξίζει πραγματικά  

ένας τέτοιος άντρας τη δική σου την καρδιά. 

 

Φαίδρα 

Νένα, του είμαι γυναίκα πιστή. 

Ο λόγος σου δεν ωφελεί! 

  

Παραμάνα 

Μονάχα με τις έγνοιές σου και ζω! 

Τη φωλιά σου θε να νοιαστώ.  

Τι πάει να πει – αγαπάς; 

Πώς δηλαδή τον αγαπάς; 

Μετά από δέκα χρόνια γάμου δεν ξεχνάς 

πώς, γιατί, για ποιο πράγμα τον αγαπάς. 

Για πες το και σε μας. 

 

Φαίδρα 

Πρώτον, είναι γενναίος. 

 

Παραμάνα 

Σαν τα πουλιά δίχως φτερά, 

σαν τα ψάρια έξω από τα νερά – 

έτσι είναι και οι άντρες δίχως αντρεία και λεβεντιά. 

Παρακάτω; 

 

Φαίδρα 

Με κάθε διαβάτη δίχως συστολή  

ανοίγει κουβέντα φιλική.    

 

Παραμάνα 

Είναι κουβεντιάρης με περαστικούς; 

Μα δεν κινδυνεύει από αυτούς! 

Είναι δεύτερος λόγος αυτός. 

 Ύστερα ο τρίτος - ποιος; 

 

Φαίδρα 

Είναι γενναιόδωρος. 

 

Παραμάνα 

Δεν είναι σύζυγος, αλλά σκέτος θησαυρός! 

Λεβέντης, ανοιχτοχέρης – άλλο τι ξεχνώ; 

Δίπλα του όμως υπάρχει ίδιος και φτυστός 

και επιπλέον πιο νεαρός. 

Παρακάτω λέγε, κυρά; 

Φαίδρα 

Ακόμα και τους μακρινούς  του συγγενείς τιμά. 

Δεν αρκούν αυτά; 

 

Παραμάνα 

Κάντο πιο λιανά. Ξεδιάλεγε καλά. 

Η ταπεινότητα και η λεβεντιά 

στον έρωτα δεν πιάνουν μια. 

Τι άλλο, κυρά; 

 

Φαίδρα 

Του Θησέα τα ψαρά μαλλιά 

δε δείχνουν τάχα τα σοφά του τα μυαλά; 

 

Παραμάνα 

Σου λέω, κοσκίνισε καλά. 

Η κρησάρα σου είναι αριά, 

δεν κάνει καλή δουλειά!  

Ας είναι σοφός – τι άλλο, κυρά; 

 

Φαίδρα 

Τους νικημένους με πραότητα κοιτά. 

 

Παραμάνα 

Έχεις ξεχάσει τίποτ΄άλλο, κυρά; 

 

Φαίδρα 

Άντρας μου είναι. Τόσο απλά. 

 

Παραμάνα 

Τι ωραία κουβέντα βγήκε απ΄το στόμα;  

Αυτό λοιπόν είναι, κοκόνα; 

Είσαι γλυκομίλητη σαν την αηδόνα! 

Μη δε ξέχασες τίποτα ακόμα; 

Τότε θα τα πω εγώ.  

Καθόλου δε θα τον λυπηθώ: 

ο Θησεύς είναι γέρος για ένα τέτοιο μπιμπελό. 

Σε παντρέψανε, Φαίδρα, με έναν σκορπιό! 

Για να μην …., για να μη διανοηθείς  

το γέρο να εκδικηθείς.  

Σε τίποτα δεν του΄φταιξες, καλή.  

Μπήκες στου άντρα σου την οικία βασιλική 

ως νύφη όψιμη, τρίτη στη σειρά, εσύ. 

Δυο άλλες με καταγωγή από χώρα μακρινή 

υποδέχτηκαν στο κατώφλι τη νύφη νεαρή. 

Τάχα «να ζήσει το ζευγάρι, να χαρεί». 

Απ΄το χέρι την σέρνουν εδώ και κεί, 

κάθε ώρα και στιγμή που κυλά, 

κάτω απ΄τη δική τους σκιά περνά. 

Και το ίσκιωμά τους πλακώνει την κλίνη σου απειλητικά. 

Σου θυμίζουν ψιθυριστά τη δική σου τη σειρά. 

Όλο στο ίσιωμα  παραπατάς  

και σε κάθε βήμα σκεύη και πιατέλες σπας  – 

της Αμαζόνας το μάτι – σπαθί  

το αντικρίζεις όπου και να πας! 

Όλο το παλάτι, όλη η αυλή  

σε παρακολουθεί  

με τη δική τους άγρυπνη ματιά. 

Αναστέναξε η Αριάδνη βαριά - 

έσβησε μες στην εστία η φωτιά. 

Η καρδιά τους είναι σκληρή, 

η θέση τους είναι ιερή! 

Και οι δυο προξενεύουν στον Άδη τη νεαρά. 

Σαν ακουμπάς το χείλος της κούπας χρυσής 

σου θυμίζει την κορόνα ολοφώτιστη της αδερφής. 

Όταν τις ρόγες του σταφυλιού ορέγεσαι 

της Αντιόπης και της Αριάδνης δάκρυα γεύεσαι. 

Μόλις πιεις δυο γουλιές απ΄την κούπα πλουμιστή, 

- νιώθεις τη γεύση της Αμαζόνας στυφή – 

ίδια με του Θησέα τα χείλη αδιάφορα 

που εκείνην αγάπησε παράφορα. 

Όταν στο λυχνάρι τελειώνει το λάδι– 

είναι της Αριάδνης κρυφό σημάδι. 

Τοίχοι ασφυκτικοί,  

κάμαρη πνιγερή,  

δυο γυναίκες την κλίνη συζυγική 

έχουν καταραστεί. 

Ως ένας άκοπος καρπός, ανέγγιχτη σηκώνεσαι κάθε πρωί, 

ως μια ανεπρόκοπη, ως μια ανεπιθύμητη γυνή. 

Οι δυο οχιές την μάτιασαν την κλίνη σου τη συζυγική… 

Το γέλιο στο παλάτι δεν ηχεί – 

της Αριάδνης αναφιλητό  

για το αγέννητο μωρό– 

παγώνει ολονών την ψυχή! 

Δυο γυναίκες λες; 

Όχι, δυο οχιές! 

Το ζωνάρι –  

χαλαρό, μανάρι, - 

της Αμαζόνας βρομοδουλειά. 

Στην άμμο κινούμενη έδεσες άγκυρα, κυρά. 

Η κλίνη συζυγική έχει βασκαθεί  

με τη σφραγίδα παγωμένη και παγερή 

δικών τους ώμων και λαγόνων πάνω στο λινό. 

-Μην κρύβεις το πρόσωπό σου πίσω απ΄την παλάμη ανοιχτή! 

Ακολασία – ο γάμος δίχως ποθητό καρπό. 

 

Φαίδρα 

Θα χαιρόμουνα άμα είχα ένα παιδί. 

Δεν υπάρχει – δεν με θλίβει και πολύ. 

 

Παραμάνα 

Αυτός που την αγάπη και τα χάδια δε χαρίζει  

ούτε τις γλύκες ούτε τα παιδιά αξίζει. 

Να αυξάνεσθε και να πληθύνεσθε εν αγάπη αγνή – 

ορίστε νόμος και μέτρο όλου του ντουνιά. 

Μονάχα ο σεβασμός μες στο ζευγάρι δεν αρκεί – 

ώστε να δημιουργηθεί η επόμενη γενιά! 

Ως μια ανεπιθύμητη και άκαρπη γυνή… 

 

Φαίδρα 

Το άκουσα! Σε ικετεύω… σταμάτα πια. 

 

Παραμάνα 

Δίκιο έχεις τώρα! 

Μα εδώ και ώρα 

έπρεπε να μου το πεις.  

Δεν αγαπάς τον άντρα σου λαθραία 

και όμως πώς εξηγείς 

τούτην την χλομάδα στα μάγουλα ωραία; 

 

Φαίδρα 

Είναι επειδή… 

 

Παραμάνα 

Ψεύδεσαι εσύ! 

Είναι επειδή  

λες τ΄ αναληθή   

σε μένα,  

         στον εαυτό σου,  

                                σε κείνον, 

                                            σ΄όλον τον κόσμο 

                                                           που στο δρόμο σου βρεθεί. 

Σε έχω βυζάξει και σε ξέρω καλά. 

Ανάμεσά μας περιττεύουν τα λόγια τα πολλά: 

Ξέρω,  

          νιώθω,  

                     βλέπω, 

                                   γροικώ 

το παραμικρό – 

όλες σου τις δυστυχίες που έχεις θάψει μέσα σου βαθιά! – 

Πέντε φορές περισσότερο απ΄ό, τι το να ξέρεις απλά 

είναι το να νιώθεις,  

                        να βλέπεις, 

                                να γροικάς,  

                                           να μαθαίνεις επειδή το λαχταράς. 

 

Φαίδρα 

Γραία, σαν σαράκι με ροκανίζεις. 

 

Παραμάνα 

Το να λαχταράς,  

                    να διψάς,  

                             να τολμάς,  

                                      να βαστάς να γνωρίζεις. 

 

 

Φαίδρα 

Ολοζώντανη με καταβροχθίζεις.  

 

Παραμάνα 

Κουράστηκα να καρτερώ. 

Λέγε! Ξεφούρνισέ τα όλα!  

Βυζάχτρα είμαι εγώ –  

το γάλα μου - εσύ με σάρκα και οστά… 

Κολνούν στο στόμα λόγια μυστικά 

μονάχα ως να πεις την πρώτη συλλαβή! 

Ανάμεσα στο στόμα σου και στήθος τούτο 

ανάμεσα στο στήθος γαλακτερό, πονετικό  

και χείλη σου δεν πρέπει να χωρεί 

κανένα μυστικό. Εξάλλου που να μπει;  

Ανάμεσα στο στήθος και στα χείλη  

γαλουχημένα με έρωτα και πάθη; 

Το στήθος της βυζάχτρας σπαρταρά.  

Λύπες, στενοχώριες, μυστικά - 

ρίξ΄τα όλα πάνω στη δική μου την καρδιά! 

Το στήθος της βυζάχτρας όλα τα βαστά! 

Δίχως περιστροφές, 

δίχως όρκους προσποιητούς και πονηριές 

Βυζάχτρα είμαι εγώ –  

το γάλα μου - εσύ! 

Άρα είμαι μάνα σου,  

άρα είσαι κόρη μου! 

Χώρια από του αίματος δεσμά  

μας δένει και του γάλακτος λαλιά 

ας την ακούσουμε να μας μιλεί!  

Υπάρχει μητρότης διαφορετική. 

Δυο μοίρες ορίζουν του ανθρώπου τη ζωή: 

του αίματος και του γάλακτος φωνή,  

μητρότης που αναβλύζει από την καρδιά 

για να χορτάσει χείλη παιδικά. 

Αν ρέει μες στις φλέβες σου φαρμάκι - 

δικό μου φταίξιμο, εγώ σ΄έχω βυζάξει. 

Τούτος ο δεσμός γερός 

είναι και απ΄τον τάφο πιο ιερός. 

Εκεί βαδίζω έτσι κι αλλιώς  

μιας και έχει περάσει ο δικός μου ο καιρός. 

Βυζάχτρα είμαι΄γώ. 

Το γάλα μου – εσύ. 

Η νύχτα αν και φτωχή  

γεννά βαθιά περισυλλογή.  

Βύζαξε απ΄τη γνώση μου στερνή 

όπως παλιά –  

την ώρα εκείνη τη γλυκιά  

που βύζανες τη νιότη μου, το γάλα μου λευκό, 

πιο άσπρο και απ΄της Αφροδίτης τον αφρό! 

Υφαίνεις ένα υφαντό,  

μόνο σε μένα ορατό. 

 Φαίδρα 

Γραία, λες ανοησίες! 

 

Παραμάνα 

Βλέπεις ονείρατα παράξενα, αναστατωμένα 

που δεν χωράνε ανάμεσα στα ζεύγη αγαπημένα. 

 

Φαίδρα 

Γραία, σπέρνεις συκοφαντίες! 

 

Παραμάνα 

Εγώ είμαι η αιτία  

για τη δική σου αμαρτία. 

Όλα της βυζάχτρας τα έργα τα αμαρτωλά! 

Εσύ -  το γάλα της μονάχα, γλυκιά μου ομορφιά. 

Ρώτα το γιατρό πάνω απ΄ την πληγή:  

κόβει σύριζα – καθαρίζει βαθιά. 

Ρώτα το χασάπη πάνω στη σφαγή: 

κόβει εύστοχα – με μια μπαλταδιά. 

Βασίλισσα, δεν ονειρεύεσαι το βασιλιά! 

 

Φαίδρα 

Νένα, με σφάζεις ζωντανή! 

 

Παραμάνα 

Βασίλισσα, δεν αγαπάς το βασιλιά! 

 

Φαίδρα 

Νένα, καρφώνεις στο ψαχνό! 

με όλα όσα τραβώ –  

νένα, έλεος ζητώ! 

 

Παραμάνα 

Όνομα, Φαίδρα, ζητώ! 

Στέρεψαν πια  

τα λόγια παρακλητικά. 

Δεν είμαι βυζάχτρα πια. 

Πάει χαμένο το γάλα μου χυμένο μες στη γης! 

Εσύ δεν είσαι το δικό μου γάλα με σάρκα και οστά. 

…Ή  μήπως της γενιάς είναι τόσο ταπεινής, 

που είναι αβάσταχτο να το προφέρεις φωναχτά; 

 

Φαίδρα 

Λες της ταπεινής; 

Όχι, της πιο ψηλής, 

βασιλικής. 

 

Παραμάνα 

Χμ. Μήπως είναι όλο γλέντι και ραχάτι; 

Σαν φεύγει για μάχη το κάθε παλικάρι, 

κείνος με το ταίρι του πλαγιάζει στο παλάτι 

σάμπως κάνας αχρείος με λυμένο το ζωνάρι; 

Φαίδρα 

Νέος - για παντρεμένος, μετρημένος στην κραιπάλη.  

Άμα σημάνει του πολέμου ο συναγερμός,  

Πρώτος θα προτάξει τα στήθη του στην πάλη. 

 

Παραμάνα 

Λες πως δεν είναι δειλός – θα΄ταν ντροπή- 

ούτε σκλάβος, ούτε ταύρος για σφαγή 

που σου μαραζώνει το μυαλό. 

Τότε ποιος; Κανένας θεός; 

Όποιος και να ΄ναι δεν υπάρχει κακό, 

άμα δεν είναι απ΄το αίμα σου γιος. 

 

Φαίδρα 

Ο παραγιός. 

Του βασιλιά ο γιος.  

–Τέλος. –Πάει, πέταξε το μυστικό. 

Μόνο μην πεις το παραμικρό… 

Δε θα αντέξω το χλευασμό!  

 

Παραμάνα 

Δε θα βγάλω μιλιά! 

Γιατί κρυβόσουνα, γλυκιά,  

από τη βυζάχτρα μπιστικιά; 

Τούτος ο δεσμός είναι τωόντι θαύμα! 

 

Φαίδρα 

Τον εαυτό μου ξεγελώ. 

 

Παραμάνα 

Θα σκάσουν από τη ζήλια οι θεοί, 

Πάει καιρός που στον καλό σου έχεις αποκαλυφθεί; 

 

Φαίδρα 

Ακουμπώντας τον φλεγόμενο πυρσό, 

μαζί με τη Φαίδρα θα κάψουν και το μυστικό. 

 

Παραμάνα 

Σήκωσε τις απαλάμες σου να κρύψεις την ντροπή! 

 

Φαίδρα 

Αδιανόητη ντροπή! 

Μιας και μόνο απ΄τα λόγια – 

Ερυθριά η κεφαλή…  

 

Παραμάνα 

Δεν υπάρχει πιο απλό. 

Διάλεξε την ώρα  

όταν σκοτεινιάζουν όλα. 

Και το μέτωπο και την ντροπή, 

όπως πάντα η λόχμη σκοτεινή 

θα τα κρύψει δίχως κατακραυγή…  

Φαίδρα 

Εμείς μαζί; 

Μες στη λόχμη σκοτεινή; 

 

Παραμάνα 

Θα σου πω ένα δρομάκι κοντινό. 

 

Φαίδρα 

Το δρόμο που δε βαστώ να δω! 

Ένα βήμα – με ζώνουν κύκλοι σκοτεινοί, 

Άλλο βήμα και έπεσα ξερή. 

 

Παραμάνα 

Να βαστάξεις!  

Να μπορέσεις!  

Διάλεξε απ΄τις ώρες,  

την πιο ήσυχη απ΄ όλες … 

 

Φαίδρα 

Όσο ήσυχη κι αν είναι  

τον ήχο από το στόμα του αγνό,  

τον ήχο αδιανόητα γλυκό, 

να τον ακούσω δε βαστώ! 

 

Παραμάνα 

Όταν κάποιος αγαπά –  

δεν έχει μόνο συναισθήματα αγνά. 

Διάλεξε απ΄τις ώρες,  

την πιο κουφή απ΄όλες… 

 

Φαίδρα 

Κώφευε, καρδιά, σε τούτο το παραμιλητό! 

 

Παραμάνα 

Η ώρα γεμάτη πείρα και γνώση ερωτική 

η πιο προχωρημένη της ημέρας 

είναι ό, τι πρέπει για τη συνάντηση τη μυστική!  

Σε όλη τη νύχτα και σε όλη τη μέρα 

είναι η ώρα της αλήθειας, η μοναδική… 

Διάλεξε έναν θάμνο, τον πιο φουντωτό, 

μια πλαγιά, την πιο απόμερη και σκιερή… 

 

Φαίδρα 

Δε θα το αντέξουν μήτε η χλόη μήτε η φυλλωσιά! 

 

Παραμάνα 

Απλά είσαι καινούρια σε τούτη τη δουλειά! 

Μιας και τον ποθείς, θα τα πας καλά!  

Πάρε μια ανάσα, την πιο βαθιά: 

ίση με το γεμάτο μαστραπά – 

πάρε μια αναπνοή. 

 

Φαίδρα 

Δεν έχω πνοή! 

        Κουράγιο δεν έχω! 

                            Νεύρο δεν έχω! 

                                           Χέρια δεν έχω! 

                                                        Πόδια δεν έχω! 

Το στόμα αρνείται να πει!  

Το στήθος θα εκραγεί! 

Μια συλλαβή – 

και πέφτω στα Τάρταρα ξερή! 

Καμιά λέξη δεν έχει τόσην ισχύ!  

 

Παραμάνα 

Υπάρχει μια που τις περιέχει όλες 

και είναι πιο απλή απ΄όλες .  

 

Φαίδρα 

Είναι χειρότερα και απ΄το θάνατο αργό – 

θες το δικό μου τον εξευτελισμό; 

 

Παραμάνα 

Χείλη με χείλη στους θάμνους της μυρτιάς! 

Κανένα κρίμα!  Φαίδρα! Αυθωρεί και παραχρήμα! 

 

Φαίδρα 

Κακούργα μάγισσα, ρουφιάνα! 

 

Παραμάνα 

Φαίδρα, είμαι η παραμάνα 

που σ΄άγαπά! 

 

Φαίδρα 

Προξενήτρα-τσατσά! 

Έ – χω πα – γι – δευ - τεί! 

 

Παραμάνα 

Σ΄έχω βυζάξει από μικρή! 

 

Φαίδρα 

Ήμουν περήφανη και αγνή! 

 

Παραμάνα 

Σ΄έχω πονέσει από μικρή! 

 

Φαίδρα 

Δεν αντέχω την ντροπή! 

 

Παραμάνα 

Θα την κρύψουμε, θα την θάψουμε μες στη γη! 

Θα κρύψουμε, θα θάψουμε την ντροπή! 

 

 

Φαίδρα 

Το δέντρο θα μαρτυρήσει τη δική μου την πομπή! 

 

Παραμάνα 

Θα μαδήσουμε, θα κόψουμε το φύλλο που θροεί! 

 

Φαίδρα 

Είναι μισογύνης, νένα μου γλυκιά! 

Και μόνο αντικρίζοντας μαλλιά λυτά… 

 

Παραμάνα 

Τόσο το καλύτερο, θα τα πλέκει πιο συχνά. 

Και αφού τα πλέξει, θα τα λύνει ξανά…   

 

Φαίδρα 

Δεν πρόκειται να αποχωριστεί 

τους συντρόφους του στο κυνήγι και πιοτί!  

 

Παραμάνα 

Εκείνοι θα τον έχουν την ημέρα συντροφιά 

Εμείς τη νύχτα. Δίκαιη μοιρασιά. 

 

Φαίδρα 

Είναι της Αρτέμιδος ζηλωτής – 

του έρωτα μέγας αρνητής!  

 

Παραμάνα 

Τόσο πιο μεγάλη θα είναι η τιμή 

απ΄τη θεά να τον κερδίσεις σε μάχη ανοιχτή! 

 

Φαίδρα 

Επίσης της Αφροδίτης περιφρονητής – 

όπως ήταν κάποτε, κάποιος του συγγενής. 

Παραμάνα 

 

Τόσο πιο μεγάλη θα΄ναι η αμοιβή. 

Αδύνατον να αφυπνιστεί κανείς 

χωρίς προτού να κοιμηθεί. 

Φαίδρα 

 

Τον περνώ δέκα χρόνους δυστυχώς! 

Πίσω δε γυρνά ο ποταμός. 

Παραμάνα 

Τόσο πιο φλογερά θα΄ναι τα δικά του τα φιλιά 

ώστε να ξεχάσεις και των χρόνων τη διαφορά! 

 

Φαίδρα 

Και όμως γι΄αυτόν είμαι μητριά,  

εκείνος - γιος μου για όλον τον ντουνιά. 

 

Παραμάνα 

Τόσο το καλύτερο, 

συνδυάζεις πάθος ερωτικό 

με φίλτρο μητρικό. 

Τιμώντας σε, εκείνος θα στρώνει πιο μαλακά. 

ενώ εσύ θα κυβερνάς την κλίνη-λέμβο στα αχαρτογράφητα νερά.  

 

Φαίδρα 

Μα είμαι δεσμευμένη!  

Γυναίκα σε άλλον!  

Με άλλον παντρεμένη! 

 

Παραμάνα 

Δεν είναι δικός σου άντρας μόνο ο βασιλιάς - 

μην το ξεχνάς ώστε να πάρεις πίσω το αίμα που διψάς, 

να του ξεπληρώσεις το πένθος της δικής σου αδερφής 

για των κουπιών τον ήχο της άτακτης φυγής. 

 

Φαίδρα 

Μα δεν είναι μόνο άντρας μου ο βασιλιάς – 

Τυγχάνει να΄ναι συνάμα και πατέρας στο παιδί. 

 

Παραμάνα 

Πιο πολύ θα σφίγγεται επάνω σου από ντροπή. 

Η ένωση αυτή θα΄ ναι πιο ισχυρή. 

Η πίστη της - ακλόνητη και σταθερή.  

 

Φαίδρα 

Και αν με απορρίψει να χαρείς;  

 

Παραμάνα 

Ποιος; Τον βασιλιά σου εννοείς; 

 

Φαίδρα 

Ποιος λογαριάζει τον βασιλιά!  

 

Παραμάνα 

Τότε ποιον εννοείς, καρδιά; 

 

Φαίδρα 

Μα εκείνος που … 

 

Παραμάνα 

Εκείνος;  Εσένανε, καρδιά; 

Το αίμα μου ολάκερο επαναστατεί! 

Ας μην το παινευτούμε που είσαι καλλονή 

μιας και πάντοτε δύναται να βρεθεί  

ακόμη πιο όμορφη για κάθε καλλονή. 

Η θεά έχοντας πάρει όλη του κόσμου την ομορφιά 

την χαρίζει απλόχερα δεξιά ζερβά. 

Ας μην το παινευτούμε που είσαι από βασιλική γενιά. 

Λίγο σε ένοιαξε να έχει και κείνος όμοια σειρά. 

Σε ένοιαξε που έχει λυγερή κορμοστασιά 

και όχι ότι και κείνος ανήκει στην ένδοξη γενιά. 

Ας μην το παινευτούμε που διαθέτεις τη σπιρτάδα  

μιας και για κάθε μυαλωμένη κοπελιά   

υπάρχει και μια ανώτερη σε εξυπνάδα. 

Μυαλό, δύναμη και ομορφιά - 

για όλα τούτα τα καλά  

υπάρχουν ακόμα πιο καλά: 

σε μυαλό, σε δύναμη και ομορφιά. 

Τι να σου κάνει και η δύναμη 

που αποδεικνύεται αδύναμη; 

Τι να σου κάνει και το μυαλό, 

που το χάνουν όλοι στου έρωτα το δίκτυ απατηλό! 

 

Φαίδρα  

Τι μου΄χει απομείνει απ΄τα σημεία δυνατά; 

 

Παραμάνα 

Με της Αφροδίτης τα θέλγητρα σαγηνευτικά  

δικός σου θα γίνει ολοκληρωτικά. 

Λογάριασε πώς θα παραδώσει ένα ένα όλα τα δικά του οχυρά!  

Ως μισογύνης - την παιδιάστικη του ξιπασιά, 

ως τοξότης - του κυνηγιού χαρά,  

ως γιος και φίλος  - τη συγγένεια και τη συντροφιά, 

ως προσκυνητής - τα μάρμαρα ιερά. 

Ως λάτρης της Αρτέμιδος όλη του την ψυχή 

θα καταθέσει στης Αφροδίτης δούλη μας πιστή! 

Γι΄αυτό αγάπα τον αμούστακο τοξότη 

με όλη την μπόρεσή σου την τρανή. 

Ρουφώ τη νιότη σου με αχορτασιά, 

όπως τότε, παλιά – 

την ώρα εκείνη τη γλυκιά! 

Τη νιότη μου βύζαινες εσύ.  

Για να μη στερέψει το γάλα μητρικό 

έτρωγες και έπινες για δυο. 

Και τώρα για να κορέσω τον πόθο μου εγώ  

να απολαμβάνεις και να αμαρτάνεις για μας τις δυο, 

και να ξεδίνεις και να βασανίζεσαι για μας τις δυο. 

Με το παραμικρό - 

να μου ανοίγεις την ψυχή.  

Δεν υπάρχει ξύλο πιο ταιριαστό  

για την ευαίσθητη της ψυχής χορδή 

απ΄το το στήθος σπλαχνικό  

που αντηχεί.  

Δώσ΄μου το χέρι σου λευκό!  

Και πες αν τον αγαπάς, κορίτσι μου καλό; 

 

Φαίδρα 

Σώπα, μη μιλάς… 

 

Παραμάνα 

Για ποιο πράγμα τον αγαπάς; 

 

Φαίδρα 

Έλα πιο κοντά… 

Παραμάνα 

Σε γήτεψε με λόγια του γλυκά; 

 

Φαίδρα 

Ακούω τάχα; 

Δεν ακούω καθαρά. 

Φαίδρα-φαιδρά  

- αδιάκοπα σφυροκοπά  

μες στα δικά μου τ΄αφτιά... 

 

Παραμάνα 

Με την ομορφιά;

 

Φαίδρα 

Βλέπω τάχα; 

Τα βλέφαρα μου καίνε τρομερά … 

 

Παραμάνα 

Με την παρθενιά; 

 

Φαιδρά 

Αξίζω τάχα; 

 

Παραμάνα 

Με την καρδιά; 

 

Φαίδρα 

Γνωρίζω τάχα; 

Αν γνώριζα – ν΄ άνοίγε η γη- 

Αν γνώριζα – ευθύς να με καταπιεί!  

Για όλα τον αγαπώ, 

για όλα τον ποθώ! 

Τον αγαπούσα πάντα από παλιά, 

τον αγαπώ και τώρα και παντοτινά… 

 

Παραμάνα 

Σκέφτεσαι κάτι για μετά; 

 

Φαίδρα 

Τίποτα. 

 

Παραμάνα 

Πάει να πει – τον αγαπάς. 

Πρέπει να πας να γίνεις ποθητή 

στον νεαρό τοξότη-θηρευτή; 

Τι θα φοράς; 

 

Φαίδρα 

Δεν το΄χω σκεφτεί. 

Παραμάνα 

Μη σε προδώσει μονάχα το μυαλό     

μετά το ολονύχτιο παραμιλητό!     

 

Φαίδρα 

Δεν το΄χω σκεφτεί. 

Δεν μπορώ να σκεφτώ. 

Η αγάπη - αχαρτογράφητα νερά, 

μια περιπλάνηση στα δάση απάτητα, πυκνά. 

 

Παραμάνα 

Ο αγαπημένος είναι κοντά,  

ο βασιλιάς – μακριά. 

Δράσε τώρα, η ώρα περνά! 

Η δική σου η δειλία  

είναι υπέρ του βασιλιά… 

 

Φαίδρα 

Δε με τρομάζει η ώρα του δικού του γυρισμού, 

τρέμω μην κάνω κάτι λάθος και όλα πάνε στραβά. 

Ολόκληρα βασίλεια καταρρέουν εν ριπή οφθαλμού   

στα χέρια άπειρα και βιαστικά… 

 

Παραμάνα 

Στο αφτί ψιθύρισέ του απαλά! 

 

Φαίδρα 

Δεν έχω κουράγιο μήτε για λόγια ψιθυριστά. 

Θα κομπιάσω και θα πέσω του θανατά… 

 

Παραμάνα 

Εξόν απ΄την ερωτική επιστολή  

πουθενά αλλού δε χρησιμεύει η γραφή. 

Ποιος άραγε μαθαίνει στα πουλιά  

να τσιμπολογάν καρπούς κρυμμένους μες στη φυλλωσιά; 

Μα δεν πειράζει – ας δώσω εγώ την επιστολή, 

θα δώσεις μόνη σου μονάχα το φιλί.  

 

Φαίδρα 

Για μένα δεν έχει μήτε ακτή, μήτε κουπί! 

Ευρέθην ξαφνικά καταμεσής στο πέλαγο βαθύ! 

 

Παραμάνα 

Πάνω στο βράχο φυτρώνει ένα δεντρί! 

 

Φαίδρα 

Να τον εμπιστευτώ; 

Να του δοθώ;  

 

Παραμάνα 

Μυρτιά -   

          καρυδιά -    

                         αμυγδαλιά! 

Πάνω στο δεντρί καλό  

Δεν είναι κρίμα και να κρεμαστείς ψηλά!